Mutfaklar İçin Sürdürülebilirlik Önerileri: Teknoloji ve Daha Fazlası

Dünyanın gündeminde uzun yıllardır küresel ısınma, iklim krizi ve çevre kirliliği gibi konular yer alıyor. Ekolojik, ekonomik ve sosyal koşulları içeren sürdürülebilirlik kavramı Birleşmiş Milletler Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu'na göre kaynakların gelecek kuşakların ihtiyaçlarını karşılama olanaklarına zarar vermeden kullanımını sağlayacak şekilde tanımlanması ve uygulanması olarak tanımlanıyor.

Kaynakların sınırlılığından dolayı gelecek nesillere yaşanabilir bir gezegen bırakabilmek için sürdürülebilirliği hayatımıza adapte etmemiz gerekiyor. Çünkü sürdürülebilir uygulamalar gezegenimiz için gün geçtikçe daha önemli hale geliyor. Peki, gezegene katkı sunmaya ve sürdürülebilirliği küçük adımlarla hayatınıza uygulamaya ne dersiniz?

Gelin, işe evlerin kalbi olan mutfaklardan başlayalım. İlk olarak sürdürülebilir mutfaklar için atılacak temel adımlara göz atalım. Sonrasında da mutfaklar için diğer uygulanabilir sürdürülebilirlik önerilerimizden bahsedelim.

Sürdürülebilir Mutfaklar İçin Temel Adımlar

Sürdürülebilir mutfak denince aklınıza neler geliyor? Belki plastik kullanımını azaltmak, uzun ömürlü sürdürülebilir ürünler kullanmak diyebilirsiniz. Elbette bu düşünce de doğru, ancak uygulama alanlarınızı genişleterek gezegenin geleceği için başka olumlu adımlar atabilmeniz de mümkün. Gelin, şimdi sürdürülebilir mutfaklar için iki önemli temel adıma göz atalım.

Yerel ve Mevsimlik Ürünlerin Kullanımının Önemi

Günümüzde farklı mevsimlere ait meyve ve sebzeleri tüketmek mümkün. Ancak mevsiminde sebze ve meyve tüketmenin faydası hayli fazla.

Mevsimlik ürünler uzun süre depolanmadıkları için besin değerlerini korur ve genellikle daha az işlenmiş oldukları için sağlık açısından daha faydalıdırlar.
Taze hasat edilmiş, mevsiminde tüketilen sebze ve meyveler çok daha lezzetlidir.
Yerel ve mevsimlik yiyecekler tüketmek daha az taşıma ve depolama gerektirdiği için çevreye daha az zarar verir. İthal ürünlerin nakliyesi, yakıt tüketimi ve sera gazı emisyonları daha fazla olur. İthal edilen yiyeceklerin soğutulmasından kaynaklanan karbon ayak izini azaltmak için yerel ürünleri tercih edebilirsiniz.
Yerel ürünlerin kullanımı, yerel ekonomiyi destekler ve bölgesel tarımın sürdürülebilirliğine katkıda bulunur.

Enerji ve Su Tasarrufu Sağlayan Alışkanlıklar

Temiz suya erişim, gelecek için önemli konulardan biri. İklim krizinin tetiklediği kuraklık sebebiyle su tasarrufu yaparak su kaynaklarının korunmasına destek olabilmek mümkün. Elektrik enerjisi, güneş gibi yenilenebilir bir kaynak kullanılmıyorsa fosil yakıt kullanılarak üretilir. İklim değişikliğinin en büyük sebebi ise başta kömür olmak üzere fosil yakıt kullanımına bağlı olarak artan sera gazları. Daha az elektrik tüketimi, dolayısıyla daha az fosil yakıt kullanımı, iklim değişikliğinin etkilerini azaltabilir.

Türkiye'de günde kişi başı ortalama 228 litre su tüketiliyor. Kaynakları korumak için bu miktarı düşürmek şart. Su tasarrufu sağlamak için aşağıdaki adımları alışkanlık haline getirebilirsiniz:

Muslukları kullanmadığınızda kapalı tutun yani boşa akmasını önleyin.
Bulaşıkları elde yıkamak yerine bulaşık makinesi kullanın.
Elde durulama yaparken soğuk su tercih edin, bulaşık makinesine dizmeden önce ön yıkama yapmayın.
Tasarruflu musluk başlıkları tercih edin.
Damlayan muslukları tamir edin.

Enerji tasarrufu sağlamak için aşağıdaki adımları alışkanlık haline getirebilirsiniz.

Buzdolabı, bulaşık makinesi ve fırın gibi elektrikli aletlerinizi enerji verimli olarak tercih edin.
Bulaşık makinesini tam kapasite çalıştırın.
Buzdolabının kapağını uzun süre açık bırakmayın. Bu şekilde daha fazla enerji tüketecektir.

Atık Yönetimi: Mutfakta Sıfır Atık için İpuçları

Evlerde en çok atığın çıktığı noktalardan biri de mutfaklar. Burada iyi bir atık yönetimi yaparak atıklarınızı değerlendirebilir ve azaltabilirsiniz. Böylece çevre kirliliğinin önüne geçebilirsiniz. Atık oluşmasını engellemek, atık oluştuktan sonra geri dönüştürmekten çok daha kolay bir yöntem.

Kompost Yapımı ve Organik Atıkların Yönetimi

Araştırmalara göre İstanbul’daki kentsel katı atıklarda organik madde oranı %54.09 düzeyinde. TÜİK verilerine göre ise 2013 yılında Türkiye’de metan salımlarının en büyük bölümü (%58’i), atıkların bertarafından kaynaklanmış. Yani tüketilen organik ürünlerin artıkları için atık yönetimi yapabilmek her zamankinden daha önemli.

Bunun için meyve, sebze, yemek artıkları gibi organik atıklarınızı kompost (organik gübre) yapabilirsiniz. Kompost yapmak için doğada olmanıza gerek yok, şehirde bir apartman dairesinde de kolaylıkla kompost yapabilmeniz mümkün. Bunun için Bokashi Kompostu yöntemini tercih edebilirsiniz. Kapalı bir kutuda olduğu için koku da yapmayacaktır. Sadece çürümüş ve küflenmiş ürünleri komposta atmamanız gerektiğini söyleyelim.

Plastik Kullanımını Azaltma Yöntemleri

Plastik doğada uzun yıllar çözünemediği için çevre kirliliğine sebep oluyor. Plastik kullanımını azaltarak bunun önüne geçebilirsiniz:

Tek kullanımlık plastik ürünleri kullanmayı azaltın, mümkünse bırakın.
Alışverişlerde plastik poşet almak yerine kendi bez torbanızı kullanın.
Pet şişe su kullanımınızı azaltın. Suyunuzu cam veya metal şişede taşıyabilirsiniz ya da matara kullanabilirsiniz.

Teknolojik Ürün Seçimi

Sürdürülebilirlik kavramı içerisinde önemli bir yeri olan döngüsel ekonomi uygulamaları, kontrolsüz üretim ve sorumsuz tüketim sorununa karşı çeşitli çözümler sunar. Döngüsel ekonomi; atıkların oluşmasını en aza indiren malzemelerin ve kaynakların kullanım ömrü sonunda ürün döngüsüne geri dönmesini sağlayan, bu şekilde ürünlerin değerini uzun süre boyunca korumayı hedefleyen bir sistemdir.

Arçelik olarak biz de sorumlu tüketim ve iklim değişikliğine karşı döngüsel ekonomi uygulamalarını benimsiyoruz. Geri dönüştürülmüş PET şişelerden elde edilen plastiğin çamaşır makinesi ve yıkayıcı-kurutucu kazanlarında kullanılması ile 2022 yılında yaklaşık olarak 58,2 milyon PET şişe kullanarak döngüsel ekonomiye katkı sağladık.

Su tüketimini elde yıkamaya göre azaltan, sahip olduğu teknolojiler sayesinde (Otomatik Kapı Açma Özelliği) ekstra enerji harcamadan kurutma performansını üst seviyeye çıkaran Arçelik Bulaşık Makinesi Modelleri için de web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.

Evlerimizde başka alanlarda da sürdürülebilir adımlar atmak mümkün. Dilerseniz konu ile ilgili “Geleceği Birlikte İyileştirmek: İklim Dostu Harekete Katılmak İçin Neler Yapılabilir?” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.